Su Krizi Yaşayan Ülkeler I – Gazze

Su Temini
İsrail ablukasının devam ettiği Gazze’nin pek çok sorunu var. Sağlıklı ve içilebilir su teminin neredeyse imkansızlaştığı, atıksuların yer altı sularına karıştığı ve tarım alanlarında sulamaların neredeyse imkansız hale geldiği Gazze’nin bu gidişle şehre yalnızca 4 yıllık içme suyu temin edebilme şansı bulunuyor.
Nüfus
Gazze nüfusunun yıl sonuna kadar 2 milyonu aşması bekleniyor. 1 km karede yaşayan kişi sayısı 4505 kişi olan Gazze’de, 2020 yılının sonuna kadar bu sayının 5900’lere yaklaşacağı tahmin ediliyor. Gazze, bu nüfus yoğunluğuyla Monako, Singapur ve Londra’dan hemen sonra dünya genelinde 4.sırada yer alıyor. Kıyas açısından; İstanbul Nüfus yoğunluğunun 2700 kişiye yakın olduğu hesaplanmış durumda.

Genç nüfus toplam nüfusun %53’ünü oluşturuyor; bu genç nüfus ise 15-29 yaş aralığında.

Su Sorunu

Gazzeliler; su sorununun elektrikten daha büyük bir sorun olduğunu dile getiriyorlar. Gazze, yağış açısından kurak bir bölgede yer aldığından; su kaynaklarında sürekli bir yenilenme söz konusu olamıyor. Deniz sularının yer altı sularına girişim yapması nedeniyle de yer atı sularında tuzluluk miktarı artmış durumda. Gazze genelinde içme sularının %96’sı insani amaçlı tüketime uygun durumda değil. Varolan atıksu arıtma tesisleri ya kapasitelerini aşmış durumda, ya da zarar gördüğü için çalıştırılamıyor veya geçici süreliğine kurulan kısmi arıtım sistemleriyle (bireysel, paket arıtma sistemleri) arıtım yapılmaya çalışılsa da; tam 90 MİLYON LİTRE ARITILMAMIŞ veya KISMİ ARITILMIŞ ATIKSU doğrudan Akdeniz’e deşarj ediliyor. Deniz kirliliği arttığından; balıkçılık endüstrisi de halk sağlığını tehdit eder hale gelmiş durumda.

Kasım 2013’te Gazze’nin enerji santrallerinin kapatılması nedeniyle de atıksu arıtma tesislerinde arıtma jeneratörlerle yapılmaya çalışılıyor; arıtılamayan ya da kısmen arıtılan atıksular da yağmur suyu hatlarına veriliyor. Bu da olası yağmurlu havalarda taşkınlara sebep veriyor.

2015 yılında çekilen bir video; “War after Gazza: Dying for Drink”; su krizini 2 dakikada özetlemeye çalışmış. Video; çocukların yürekleri korlarcasına “No Water”; “Su Yok” demesiyle başlıyor.

Gazze’de 7 yıldır su dağıtan Mahmood Erheem; savaş nedeniyle su dağıtmanın çok zor olduğunu, suyun çok pahalı hale geldiğini, kısıtlamalar nedeniyle de suların genellikle akşam dağıtılabildiğini anlatıyor. Hemen ardından, evinin önünde ağıt yakan bir kadın” Çocuklar için, SU YOK” diyor. Kendinden önce çocuklarını düşünüyor çeşmeleri açıp kapayarak ağlayan gözlerle bakıyor kameraya.

Gazzede bulunan suların %96’sı içilemez durumda olduğundan 1.5 milyondan daha fazla insan su tankerlerine ihtiyaç duyuyor. Bir adam çıkıyor bu sırada kameraya ve diyor ki;” Sadece kirlilik sorunu yok. Aynı zamanda su miktarı da çok azaldı. Varolan sular çok tuzlu”. Araştırmalara göre; Gazze sularındaki klorür miktarı olması gerekenin 3; azot miktarı ise olması gerekenin tam 6 katı. Suda hem tuzluluk çok fazla,hem de organik kirlilik var; ancak arıtım yapılamadığından da kirlilik giderilemiyor. Çünkü savaş boyunca 11 su kuyusu, 2 içme suyu arıtma tesisi ve şehir şebekesinin %30’u zarar görmüş durumda.

Gazzenin günlük elektrik ihtiyacı 450 MW. Bölgeye yalnızca 250 MW elektrik verilebiliyor. Türkiye ise bu konuda bir adım atmış durumda.

Aljazeera’nın haberine göre; “Gazze’nin ihtiyaç duyduğu 450 MW elektriğin 120’si İsrail’den, 20’si Mısır’dan geliyor. Gazze Elektrik Santralinin gerçek kapasitesi 100 MW olmasına rağmen 2006 Haziran’ında İsrail bombardımanında hasar gördüğü için yarım kapasite ile çalışıyor. İsrail, 2014 savaşındaki saldırısında da santralin yakıt tankerlerini vurdu. Bu da santralin yedek yakıt depolama kapasitesini önemli ölçüde azalttı. Türkiye’den ilk etapta bir teknik ekip santralde neler yapılabileceğini araştırmak için Gazze’ye gidiyor. Gazze’nin enerji ihtiyacını karşılamak için neler yapılacağı konusunda da görüşmeler sürüyor”.

Buna ek olarak, Türkiye bir içme suyu arıtma tesisi inşaası için de planlar yapmaya başlamış durumda. Zira şuan için Gazze’de dağıtılan, nasıl arıtıldığı bilinmeyen şaibeli içme sularının 1 metreküp fiyatı yaklaşık 30 lirayı buluyor.

Bölgedeki tüm su sorununu özetleyen bir infografig: