Entegre Atık Yönetimi

Günümüzde artan nüfus, gelişen endüstri ile atık miktarı ve çeşitliliği artmış bulunmakta. Oluşan atıkların bertarafı ve geri kazanımı da oldukça önem taşımakta. Özellikle atık miktarının ve türünü belirlemek zor olduğu için entegre katı atık yönetmeliği geliştirilmiştir. Entegre atık yönetmeliği başta atık oluşumunu engellemeyi hedeflemekle birlikte, atık oluşumunu azaltmak, atığı yeniden kullanılabilir hale getirmek, geri dönüştürmek ve atıktan enerji elde etmek ve atığın uygun yolla bertaraf edilmesine (düzenli depolanmasına) dayanan bir yönetimdir.

ATIK NEDİR

Üretim ve kullanım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan, insan ve çevre sağlığını olumsuz etkileyen her türlü maddeye atık denilmektedir. Atık türleri;

Evsel atıklar
Endüstriyel atıklar
Tehlikeli atıklar
Tıbbi atıklar
Kentsel atıklar gibi çeşitlendirilebilmektedir.

Görüldüğü gibi atıkların çeşitlerine göre ayrılması, geri kazanımı için de kolaylık sağlamaktadır.

Özellikle kaynağında (üretildiği yer; ev, iş yeri, sanayi vb.) atık ayırımı enerji tasarrufu açısından önem taşıyan bir faaliyettir. Bu işlem sayesinde atıklar toplandıktan sonra tekrar ayrılmak (organik atık, ambalaj atığı, geri kazanılabilir atık gibi) için enerji harcanmayacaktır.

ATIKLARIMIZI NASIL AYIRIRIZ

Ülkemizde her gün bir kişinin ürettiği atık miktarı 1.2 kg’ dır. Bu miktar içinde hem geri kazanılabilir hem de geri kazanılamayan atıkları içermektedir. Bu ayrımı yapmak bile enerji tasarrufuna büyük katkı sağlamaktadır.

Evlerimizde başlayacağımız ambalaj atığı toplama işi geri dönüşüme ilk adımımız olacaktır. Aldığımız birçok ürün korunmak amacıyla ambalajlanmıştır. Bu ambalajlar geri kazanılabilir olmakla beraber doğada uzun sürede çözünemeyen maddelerdir. Dolayısıyla bu atıkların diğer atıklardan ayrı toplanması geri kazanımına fayda sağlamakla beraber çevre dostu bir hareket olacaktır. Sonuçta bu dünya bizden sonra gelecek nesillere de lazım :). Bu iş için mavi geri dönüşüm torbalarını kullanmak işe yarayan bir çözümdür.

Bir diğer adım da ise organik atıklarımızı ayrı toplamak. Özellikle meyve sebze kabukları gibi organik maddeler atıkların geri dönüşümü aşamasında verimi düşürmektedir. Bu gibi atıkların kağıt, ambalaj, karton gibi geri kazanımı mümkün atıklara bulaşması sonucu, bu atıklar geri dönüştürülememektedir. Buna engel olmak geri kazanım verimini arttıracaktır. Yapılması gereken ise organik atıkların ayrı olarak toplanıp kompostlaştırılmasını sağlamaktır.

Kompost: en alışık olduğumuz ismiyle gübre ; çeşitli kuruluşlar tarafından büyük tesislerde şehrin belli noktalarından gelen park bahçe atıkları ve mutfak atıklarının çeşitli proseslerden geçirilip 8 hafta sonunda elde edilen ürüdür. Üretilen kompost yine belediyeler tarafından park bahçelerde bitki gelişimini arttırmak amaçlı gübre olarak kullanılmaktadır. Kompost, üretilen organik maddenin tekrar kullanıma uygun hale gelmesini sağlayan, çöpün aerobik arıtılması olarak da söyleyebileceğimiz biyokimysal ayrıştırma sürecidir.

Kompost kalitesi içerdiği organik madde, besi maddeleri, su, tuz ve patojen gibi kriterlere göre değişmektedir.Kaliteli bir kompost, içeriği nedeniyle toprağı zenginleştiren bir maddedir.

KAYNAKÇA