Çevre Bilinci Gıda, Tarım & Hayvancılık Sürdürülebilirlik

İkiz Dönüşüm

Dijital dönüşüm, günlük hayatımızdan iş dünyasına kadar pek çok alanda köklü değişimler yaratmaktadır. Akıllı teknolojiler, otomasyon sistemleri ve yapay zekâ gibi dijital çözümler sayesinde işlerimiz artık daha hızlı, verimli ve pratik bir şekilde ilerlemektedir. Ancak dijitalleşmenin yalnızca iş süreçlerini kolaylaştırmakla kalmayıp, çevresel sürdürülebilirliği desteklemek gibi büyük bir potansiyeli de bulunmaktadır. İşte bu noktada dijital dönüşüm ile yeşil dönüşümün bir araya gelmesiyle ortaya çıkan “İkiz Dönüşüm” kavramı önem kazanmaktadır.

İkiz Dönüşüm

Avrupa Birliğine göre ikiz dönüşüm, yeşil ve dijital dönüşümün entegrasyonu ve etkileşimi olarak tanımlanmaktadır (Stefan, ve diğerleri, 2022). Yeşil dönüşüm; enerji verimliliği, kullanımı ve döngüsel ekonomi gibi çevresel çözümler sunarken, dijital dönüşüm ise yapay zeka, büyük veri ve nesnelerin interneti (IoT) gibi teknolojilerle bu çözümleri daha etkin kılar. Farklı doğalara sahip olsalar da, bu iki dönüşüm birleştirildiğinde işletmeler ve toplum için etkili sonuçlar doğurabilir.

Akıllı şehir uygulamaları, dijital ve sürdürülebilir teknolojilerin birleşimini kullanarak şehirlerin enerji tüketimini optimize eder ve çevresel etkileri azaltmaktadır. Örneğin, bina otomasyon sistemleri sayesinde elektrik, ısıtma ve soğutma sistemleri, enerji talebine göre anlık olarak ayarlanabilmektedir. Böylece enerji israfı önlenirken, maliyetler düşürülmektedir. Ayrıca akıllı aydınlatma sistemleri, şehirlerdeki sokak lambalarını sensörlerle entegre ederek yalnızca ihtiyaç duyulduğunda devreye girmektedir. Örneğin, bir sokaktan geçen araç veya yayaları algılayan hareket sensörleri, aydınlatmayı otomatik olarak artırırken, kimse olmadığı durumlarda ışıkları azaltarak enerji tasarrufu sağlamaktadır.

Ek olarak, yönetiminde akıllı çözümler de sürdürülebilir şehirlerin bir parçasıdır. Çöp konteynerlerine yerleştirilen IoT sensörleri, doluluk oranını sürekli izleyerek toplama kamyonlarının gereksiz turlarını önlemektedir. Bu sistemler, atık toplama işlemini daha verimli hale getirirken, hem yakıt tasarrufu sağlar hem de araçlardan kaynaklı gazı emisyonlarını azaltmaktadır.​

Akıllı Şehir İllustrasyonu (Dall-E, 2024)

Tarımda IoT sensörleri ve yapay zeka kullanımı, su ve gübre gibi kaynakların optimize edilmesini sağlamaktadır. Toprağın nem seviyesini sürekli izleyen akıllı sulama sistemleri, yalnızca gerektiğinde sulama yaparak su tasarrufu sağlamaktadır. Aynı şekilde, gübre kullanımını optimize eden dijital analiz araçları sayesinde bitkilerin türüne ve hava şartları gibi değişkenlik gösteren ihtiyaçlarına özel çözümler geliştirmektedir.

2019’da “Gezegendeki En Akıllı 10 Şehir” listesine giren Viyana, çevresel ayak izini daha da minimize etmek adına Siemens ile iş birliği yaparak büyük bir akıllı şehir projesi başlatmıştır. Viyana’nın Aspern bölgesinde yapılan projede, dijital teknolojilerle enerji verimliliğini optimize etmek amaçlanmıştır. Proje Akıllı Kullanıcı, Akıllı Binalar, Akıllı Şebekeler, Akıllı Bilgi ve İletişim Teknolojisi olmak üzere 4 ana bölümden oluşmaktadır (Siemens AG Österreich, 2021). 16.000 metrekarelik yüzey alanında bulunan 213 dairelik bir konut bölgesinde kullanılan dijital teknolojiler ve sistemleriyle CO2 emisyonlarında yıllık %71’lik (yaklaşık olarak 240 ton CO2) düşüş sağlanmıştır (Aspern Smart City Research, 2019).

Yeni Zelanda merkezli bir tarım analiz şirketi olan CropX, toprak içerisine koyduğu sensörler aracılığıyla gerçek zamanlı olarak topraktan nem, tuzluluk ve sıcaklık verilerini toplamaktadır. Bitkilerin gübre ve su ihtiyaçlarının ölçülebilmesi için veriler anlık olarak görüntülenebilmektedir. Çiftçiler, bu bilgileri mobil uygulama üzerinden takip edebilmekte ve mahsuller için sulama ve gübreleme önerileri alabilmektedirler (Amazon, 2023). 50 ülkede 12.000’den fazla kurulumla 5.000’den fazla müşteriye hizmet veren CropX, farklı projelerde %70’e varan verim artışı, %68 oranında su, %15 oranında kimyasal azaltımı sağlamıştır (CropX, 2023).

Özetle, dijital ve yeşil dönüşümün entegrasyonunu sağlayan ikiz dönüşüm, sürdürülebilir bir gelecek inşa etmek için kritik bir role sahiptir. Bu uyum, sadece bugünün sorunlarına çözüm getirmekle kalmayacak, aynı zamanda gelecek nesiller için daha dengeli ve yaşanabilir bir inşa edilmesine katkı sağlayacaktır.

Kaynakça

Amazon. (2023). How an agriculture company uses AWS Cloud computing to increase sustainability and feed more people. Amazon: https://www.aboutamazon.com/news/aws/how-cropx-uses-aws-cloud-computing-for-farming adresinden alındı

Aspern Smart City Research. (2019). Aspern Smart City Research. Viyana

CropX. (2023). CropX Product Brochure 2023. CropX: https://cropx.com/wp-content/uploads/2023/02/CropX-System-Product-Brochure_Email-4.pdf adresinden alındı

Siemens AG Österreich. (2021). Factsheet Siemens & Aspern Smart City Research (ASCR). Vienna

Stefan, M., Eckhard, S., Kathrine, J., Tommi, A., Maurizio, S., & Fabiana, S. (2022). Towards a green & digital future. Publications Office of the European Union. doi:10.2760/977331

Yazar hakkında

Emirhan Yaşasın

2001 yılında İstanbul'da doğdu. 2023 yılında mezun olduğu İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği bölümünde kurumsal sürdürülebilirlik ve atık yönetimi alanlarında çalışmalarda yer alan Emirhan, şu anda KPMG Türkiye firmasında Sürdürülebilirlik Danışmanı olarak görev yapmaktadır. İTÜ Sürdürülebilirlik Yüksek Lisans Programında eğitim hayatına devam etmektedir.