Kurumsal Sürdürülebilirlik, şirketlerin uzun vadeli değer yaratma hedefi doğrultusunda ekonomik, çevresel ve sosyal faktörleri kurumsal yönetişim ilkeleriyle bütünleştirmesi ve şirket faaliyetlerine entegre etmesi, aynı zamanda bu alanlardan kaynaklanabilecek riskleri etkin bir şekilde yönetmesidir. Günümüzde yatırımcılar aksiyonlarında sadece finansal performanslara bakmadığı, ESG kriterlerinin de dikkate aldığı bir yol izlediği görülmektedir. Bu noktada şirketlerin çevresel ,sosyal ve ekonomik performanslarının değerlendirildiği ve kılavuz haline gelen Sürdürülebilirlik endeksleri bir çok ülkede oluşturulmuştur.
ESG Şeması
Sürdürülebilirlik endeksleri, yatırımcılara sürdürülebilirlik odaklı şirketleri tanıyarak yatırım yapma olanağı sunan kritik bir piyasa aracıdır.
Sürdürülebilirlik endekslerinin sağladığı bir çok avantaj vardır. Bunlardan bazıları:
- Sürdürülebilirlik odaklı şirketlere çevre dostu projeler ile rekabet üstünlüğü sağlar
- Şirketlerin sürdürülebilirlik performanslarını net göstermesine teşvik eder ve şeffaflık sağlar .Bu durum yatırımcı ve tüketici tarafında güven oluşmasını sağlar.
- ESG faktörlerinin değerlendirilmesi sonucu şirketler risk analizi yaparak önleyici tedbir alması , yatırımcıların bu şirketlere yönelmesini sağlar.
Küresel ölçekte önde gelen örnekler arasında:
Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi
Dow Jones Sürdürülebilirlik Endeksi’ne dahil olmak isteyen şirketler, uzun vadeli ekonomik, sosyal ve çevresel varlık yönetimi stratejilerine dayalı olarak değerlendirilir ve seçilir. Değerlendirme kriterleri yıllık olarak revize edilmektedir ve şirketler, Endeks’te kalmak için uzun vadeli sürdürülebilirlik planlarını sürekli iyileştirmek ve güncellemek zorundadır. Endeksler her yıl güncellenir ve şirketlerin performansı yıl boyunca dikkatle takip edilir.
BIST Sürdürülebilirlik Endeksi
Çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim risklerini ele alan politika oluşturmanın yanı sıra şirketlerin sürdürülebilirlik politikalarını paydaşlarına iletmelerine yardımcı olan önemli bir platform olarak kabul edilir. Bu misyon doğrultusunda, 4 Kasım 2014 tarihinden bu yana hesaplanmaktadır. Borsa İstanbul ve Refinitiv Enformasyon Limited Şirketi (“Refinitiv”) arasındaki anlaşma çerçevesinde, BIST Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer alacak şirketlerin belirlenmesi için 2021 yılı değerlemelerinden itibaren Refinitiv’in sürdürülebilirlik değerlendirme sonuçları kullanılmaktadır. Değerlemelerde yalnızca kamuya açık bilgiler göz önünde bulundurulur ve Borsa İstanbul, Endeks kapsamında kullanılan Refinitiv verilerinin maliyetini karşılar. Sürdürülebilirlik Değerlemesi, Yıldız Pazar, Ana Pazar ve Alt Pazar’da işlem gören şirketler arasından gönüllülük esasına göre yapılmaktadır.
BIST Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alabilmek için şirketlerin
- Genel Sürdürülebilirlik Notu 50 veya üzerinde,
- Her bir ana başlık notu 40 veya üzerinde,
- Kategori notlarından en az 8’i 26 veya üzerinde
olmalıdır.
BIST Sürdürülebilirlik 25 Endeksinde yer alacak paylar:
- Genel Sürdürülebilirlik Notu 70 veya üzerinde,
- Her bir ana başlık notu 60 veya üzerinde,
- Kategori notlarından en az 8’i 50 veya üzerinde
olan şirketlerin payları arasından İşlem Hacmi ve Piyasa Değeri en yüksek 25 pay seçilerek belirlenmektedir.
Endeks, şirketlere yerel ve küresel düzeyde kurumsal sürdürülebilirlik performanslarını karşılaştırma ve değerlendirme fırsatı sunar. Bu, şirketler için mevcut performanslarını gözden geçirme, iyileştirme fırsatları belirleme ve yeni sürdürülebilirlik hedefleri koyma olanağı sağlar. Aynı zamanda, şirketlerin kurumsal şeffaflık, hesap verebilirlik ve sürdürülebilirlikle ilgili risk yönetimi yeteneklerini geliştirmelerine yardımcı olur.
Bu tür bir performans değerlendirme aracı, şirketler için rekabet avantajı yaratma potansiyeline sahiptir. Endekse dahil olan şirketler, daha yüksek bir kamuoyu bilinirliği ve itibarı kazanma şansına sahip olabilirler. Bu sayede sürdürülebilirlik konusundaki taahhütleri ve uygulamaları, müşteriler, yatırımcılar ve diğer paydaşlar tarafından daha fazla takdir edilebilir ve desteklenebilir.
Kaynaklar
https://borsaistanbul.com/tr/sayfa/165/bist-surdurulebilirlik-endeksleri
