Dünya genelinde 800 milyon kişi açken çöpe giden gıdalarla 2 milyar insanın doyabileceğini biliyor muydunuz? Gıda israfının her ülkede ayıp karşılandığı bir dünyada yılda 1,3 milyar ton gıda israf ediliyor. Nasıl mı? Gelişmekte olan ülkelerde hasat sonrası depolama ve ulaşım esnasındaki yetersizlikler nedeniyle kayıplar yaşanırken, gelişmiş ülkelerde ise tedarik sürecinden sonra israf artıyor. Sipariş edilen gıda miktarının fazla olması ve son kullanma tarihinin geçmesi, yiyeceklerin buzdolabında unutulması israfın en büyük tetikleyicileri.
Gıda israfı aynı zamanda üretimde kullanılan suyun boşa harcanmış olması sebebiyle çevreye de zarar veriyor. Suyun haricinde kullanılan gübre, tarım ilacı, tohum, yakıt ve arazinin de boşa harcanmasına neden oluyor.
Şekil 1- Kayıp: Hasat, nakliye ya da işleme sırasında dokunulmadan bırakılan ya da ıskartaya çıkarılan ürünler * Sadece Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve ABD verileri için geçerlidir.
Şekil 2- İsraf: Satıcılar ya da tüketiciler tarafından hasarlı olmaları ya da son kullanma tarihi nedeniyle atılan ürünler * Sadece Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve ABD verileri için geçerlidir.
Şekil 3-Sadece Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve ABD verileri için geçerlidir.
DÜNYA BUNA ENGEL OLMAK İÇİN NE YAPIYOR?
Paris’te estetik açıdan kusurlu sebzeler bir yemek şöleninde şefler tarafından değerlendirilip sebze israfı karşıtı 6 bin 100 kişiye körili yemek olarak servis ediliyor.
Fransa’nın Picardy bölgesinde bir gönüllü, makinelerin ıskaladığı küçük patateslerin toplanmasına yardım ediyor ve bu şekilde 500 kilo patates kurtarılmış oluyor.
Las Vegas’ta bir kafede tabakta kalan yemekler toplanıp sterilize edilip 2500 domuza yem oluyor.
BİZ NE YAPMALIYIZ?
Restoranda tabağınızda kalan yemeği paket yaptırıp eve götürün.
Ekmek ve zeytinyağı gibi ekstraları yemeyecekseniz garsona getirmemesini söyleyin.
Restoranları yenmeyen yiyeceklerin bağışlanmasına dair teşvik edin.
Küçük tabaklar kullanın. Günümüz tabakları 50 yıl öncesinden %36 daha büyük.
Boğaziçi Üniversitesi ve WWF-Türkiye İşbirliğiyle oluşturulan sertifika sistemi Yeşil Nesil Restoran Programı vb. sürdürülebilirlik sertifika programlarına daha çok restoranın katılmasını sağlayın.
Kaynak: National Geographic Türkiye- Mart 2016 Sayısı
